Hanowerskie sztandary/ Hanoverian colours (1)

Posiadam 10 batalionów (podstawek) hanowerskiej piechoty. W dodatku pomalowanej przez mojego kolegę Pawła, prawdziwego mistrza pędzla. Teraz muszę je przepodstawkować, by odpowiadały  założeniom systemu oraz dać im nowe sztandary.

Sztandarom postanowiłem przyjrzeć się dokładniej. Moje dotychczasowe wersje oparte były na książce A. Kühna (Hanoverian armies during the war of the Spanish succession, opracowanej przez P. Condray'a) oraz na obrazkach z witryny warflag.com. Sztandary te budziły moje podejrzenia. Są bardzo (aż za bardzo) podobne do egzemplarzy używanych podczas wojny siedmioletniej. Rozpocząłem kilka dyskusji na forach i okazało się, że nikt nie potrafi mi powiedzieć na jakich źródłach Kühn oparł swoje rekonstrukcje. Wtedy sięgnąłem do drugiej książki, której autorami są C.P. Goldberg i J. Belaubre (Lüneburg-Celle/Hannover 1702-1713, w języku niemieckim). Odmiennie niż u Kühna pokazane tam są sztandary opracowane na podstawie trofeów zdobytych podczas wojen Ludwika XIV i uwiecznionych potem w "Triomphes...". Moje nowe sztandary postanowiłem oprzeć na tych właśnie źródłach. W kilku postach postaram się opisać moje rozumowanie. Jeżeli ktoś zauważy jakieś błędy, wdzięczny będę za zwrócenie mi uwagi.

In my collection I have 10 battalions (stands) of Hanoverian infantry, all painted by my wargaming pal and true master painter Paweł. Now I must rebase then to fit new system and give them new flags. 

I decided to do detailed research on Hanoverian colours and guidons. My current flags were based on Kühn's booklet (Hanoverian armies during the war of the Spanish succession, edited by P. Condray) and on pictures found at warflag.com site. They looked suspicious to me - they were similar (too similar) to SYW models. I started some discussion on wargaming forums, but unfortunatelly, nobody could help me with the information what was the original source of Kühn's reconstructions. I suspect that Kuhn simply adapted well known SYW flags to earlier period. I've got another book about Hanoverian armies of the period, the one by C.P. Goldberg and J. Belaubre (Lüneburg-Celle/Hannover 1702-1713, in German). Unlike Kühn it shows colours reconstructed from trophies taken by Louis XIV's armies and drawn in "Triomphes...". I decided to do my new flags based on this source. In this nad subsequent posts I will try to present my point of view. I will appreciate all comments from blog readers.

Pierwszy sztandar zdobyty został pod Fleurus. Belaubre przypisał go lüneburskiemu pułkowi Nettelhorst (oznaczanemu jako 1A&B). Nettelhorst szefował pułkowi do roku 1692. Potem dwa bataliony pułku dały początek dwóm regimentom piechoty - Charles (1A) i Bernstorff (1B).

Our first colour was taken at Fleurus. Belaubre attributes it to Lüneburg-Celle regiment Nettelhorst (1A&B). Von Nettelhorst led the regiment until 1692. Later two battalions of Nettelhorst become different regiments - Charles (1A) and Bernstorff (1B)

Kolejny czerwono-biały sztandar zdobyty został pod Neerwinden. Belaubre pisze wprost: "przypisywany regimentowi Königsmarck" i chodzi mu o lüneburski pułk 9B. Faktycznie, sztandar jest w kolorach heraldycznych Königsmarków. Pułkownik Königsmarck dowodził pułkiem do roku 1694.

Another red and white flag was taken at Neerwinden. Belaubre writes: "attributed to regiment Königsmarck", meaning Lüneburg regiment 9B. Indeed, red and white were Königsmarck's herladic colours. Königsmarck was a colonel of this unit until 1694.

Ciąg dalszy sztandarów spod Neerwinden. Tym razem nie mamy żadnych wątpliwości. Na sztandarze odwzorowano herb pułkownika La Motte, zatem na pewno należał do lüneburskiego regimentu 3A, przynajmniej do 1702 - roku zmiany pułkownika.

Another trophy taken at Neerwinden. In this case we have no doubts. The flag bears the coat of arms of colonel La Motte so certainly it belonged to Lüneburg regiment 3A, ale least up to 1702, when colonel changed.

W kolejnych postach przedstawie więcej hanowerskich sztandarów.
More Hanoverian colours to come in future posts.