Konfederackie dowództwa (2) / Confederate command stands (2)

Ciąg dalszy konfederackich dowództw.  Tym razem bardziej znani oficerowie: Bragg (jako dowódca armii) oraz Hardee i Polk. Malując generała Bragga korzystałem z rekonstrukcji Dona Troianiego. 

More Conderate command stands. Today - rather well known officers: Bragg (as an army commander), Hardee and Polk. General Bragg was painted using reconstruction by Don Troiani. 

gen. Bragg

Dla generała Hardee użyłem munduru, a raczej brązowego cywilnego ubrania, pokazanego w Osprey'u. Dodałem mu też chorążego ze słynnym sztandarem, który generał zaprojektował dla swoich jednostek. Tak, wiem, że nie ma żadnych dowodów, że Hardee używał tego sztandaru dla oznaczenia swojej kwatery, ale z tego co wiem, nie ma też żadnych dowodów na to, że go nie używał. W tej sytuacji decyzja była prosta.

For general Hardee I used an uniform, or rather brown civil suit, shown in Osprey book. I also added a standard bearer with famous "full moon" flag, designed by Hardee for units of his corps. I know that there is no evidence that general ever used it as his personal guidon, but I also know that there is no evidence to the contrary. So I did it without hesitation.

 

gen. Hardee

Trudniej było z biskupem Polkiem. Większość książek pokazuje go w szatach kościelnych. Oczywiście mogłem go pomalować w regulaminowym mundurze generała konfederacji, ale to wydało mi się rozwiązaniem sztampowym. Przeczytałem gdzieś, że Polk pojawiał się często w bluzie myśliwskiej i gdy znalazłem w necie rysunek generała w brązowej bluzie z niebieskimi mankietami postanowiłem skopiować ten ubiór na mojej figurce. Polk także dostał swój sztandar, z krzyżem - jak na duchownego przystało.

I've encountered more problem with bishop Polk. Most boks show him wearing church robes. Naturally, I could paint him in regulation uniform of Confederate general, but it seemed to me too trivial. I've read somewhere that Polk often wore a hunting dress, so when I found in the net a picture of general wearing brown hunting shirt with blue cuffs, I decidet to copy it on my figure. Polk also got his flag, not surprisingly with cross.

gen. Polk

Mix figurek Pendrakena, Minifigsa i Magister Militum.
Mix of figures from Pendraken, Minifigs and Magister Militum. 

Konfederackie dowództwa (I) / Confederate command stands (I)

Nasze przepisy do wojny secesyjnej wymagają wystawienie podstawek dowódców. Brygadierzy reprezentowani są przez pojedyńcze sylwetki oficerów, dowódcy dywizji i korpusów przez podstawki z dwiema figurkami, a sztaby armii przez 3-4 figurki na podstawce. Ja oczywiście postanowiłem, że nie będę malował byle jakich postaci, ale zrobię figurki konkretnych oficerów, sprawujących komendę nad oddziałami walczącymi na zachodzie (robię jednostki tylko z frontu zachodniego). Wymagało to nieco zabawy z greenstuffem, no i efekt jest taki, na jaki pozwalają moje umiejętności, ale było warto.

gen. Walker

Our ACW rules require command bases. Brigadiers are represented by single figures, division and corps commanders by two figures on a base and army commanders by 3-4 figures. Of course, I decided not to do random officers but to paint specific generals active on Western theather (all my units come from the West). It required a bit of work with greenstuff and the effect corresponds my abilities, but finally I'm rather pleased with it. 

gen. Hindman

Mix figurek Pendrakena, Minifigsa i Magister Militum. 
Mix of figures from Pendraken, Minifigs and Magister Militum.

Nareszcie ! / Finally !

Dzisiejszy dzień zaczął się od dobrej wiadomości. Po latach oczekiwań, Pendraken opublikował zdjęcia "greenów" (a raczej "grey'ów") nowej kawalerii do wojny z Ligą Augsburską. Figurki wyglądają ślicznie. Oczywiście trzeba będzie włożyć nieco pracy by dostosować je do wojny o sukcesję hiszpańską, ale to detal. Ważne że temat znowu ruszył.

Więcej informacji na forum Pendrakena: ( forum ).

Good news today. Finally, after years of delay, Pendraken showed us pics of "greens" (or rather "greys") of their new cavalry figures for war of the League of Augsburg. It would take some effort to adapt them to WSS but never mind, we are back in business.

More information on Pendraken's forum

 

Co Sobieski robił na Leopoldsbergu

Josef von Führich, Messe auf dem Leopoldsberg

Napisałem ostatnio małą recenzję książki "Zenta 1697" wydanej przez Infort Editions. Starałem się wskazać kilka błędów, które znalazłem w książce, w nieśmiałej nadziei, że przynajmniej te kilka osób, które czytają tego bloga nie przyswoją fałszywych informacji o moim ulubionym okresie historycznym. Pozostała jeszcze jedna kwestia. Na stronie 40 znajduje się krótki biogram księcia Eugeniusza Sabaudzkiego. Zacytowany został fragment jego wspomnień, dotyczący odsieczy wiedeńskiej. Przepisuję go słowo w słowo:

"Sobieski kazał odprawić mszę w kościele w Leopoldsberg, układając swoją broń na kształt krzyża. Polacy, którzy się tam wspieli, nie wiem dlaczego, atakowali jak głupcy, ale walczyli jak lwy".

Przede wszystkim, Leopoldsberg to wzgórze, więc może lepiej brzmiałoby "w kościele na Leopoldsbergu". Ale to nie koniec kontrowersji. Nie ukrywam, że książę Eugeniusz to moja ulubiona postać tego okresu, a powyższy cytat przedstawia go w mało sympatycznym świetle. Wygląda bowiem na to, wielki wódz skrzywdził nieco w swych wspomnieniach naszych rodaków. Poza tym, pamiętam ten fragment pamiętników i wydawało mi się, że brzmiał on nieco inaczej. Sprawdźmy więc po kolei.

Jako źródło autor książki podaje amerykańskie wydanie pamiętników księcia Eugeniusza w tłumaczeniu Williama Mudforda, wydane w 1811 roku. Wydanie to można znaleźć w sieci. Omawiany fragment brzmi tak:

Sobiesky celebrated mass with his arms folded like a cross, in the church of Leopoldsberg. The Poles, who had climbed up thither, I know not why, descended like fools, and fought like lions. 

Aha, wiadomo już skąd wzięła się przynajmniej część nieporozumienia. Ale tylko część.  Zajrzyjmy do francuskiego oryginału. Tam stało to tak:

Sobiesky servit la messe, les bras en croix, dans l'église du Léopoldsberg. Les Polonais, qui y avaient été grimpés, je ne sais pourquoi, en descendirent comme des fous, et se battaient comme des lions. 

Kilka słów wyjaśnienia:

Servir la messe to służyć do mszy (jako ministrant).

O ile arms ma w języku angielskim kilka znaczeń, to bras po francusku oznaczają jedynie ręce, ramiona.

Francuskie słowo fou nie oznacza głupca.

Ja przetłumaczyłbym to w następujący sposób:

Sobieski służył do mszy, z rękami rozłożonymi na kształt krzyża, w kościele na Leopoldsbergu. Polacy, którzy nie wiem po co tam się wspięli, nacierali jak szaleni i bili się jak lwy.

Prawie to samo, ale sens jakby nieco inny.

 

Na marginesie - mój post dotyczył tłumaczenia tekstu, a nie opisanego w nim wydarzenia. Nie znam się na odsieczy wiedeńskiej, więc gdyby ktoś (Kadrinazi ?) zechciał mi wyjaśnić w którym to kościele Sobieski uczestniczył we mszy i jaką nazwę nosiło wzgórze, na którym to się działo, będzie mi bardzo miło.

Łukasz Pabich - Zenta 1697 ( II )

W poprzednim poście pożaliłem się trochę na jakość najnowszej książki wydawnictwa Infort Editions p.t. „Zenta 1697”. Dzisiaj będę chciał wyjaśnić niektóre pomyłki i nieporozumienia, które znalazłem w tekście.
Omawiając cesarską artylerię autor pisze:
Do ciężkich dział zaliczano kartauny (48-funtowe), trzy czwarte kartauny (36-funtowe), półkartauny (24-funtowe) oraz działa polowe, tj. kartauny strzelające kulami jednofuntowymi i półfuntowymi.
Od razu widać, że coś jest nie tak. Jeśli kartauny strzelają kulami o wadze 48 funtów, to nie mogą używać kul jednofuntowych (to raczej pół-falkonety) i półfuntowych (serpentyny). Przytoczone zdanie wydaje się też sugerować, że działa polowe zaliczano do dział ciężkich, co nie jest prawdą. Artyleria dzieliła się właśnie na ciężką i polową. Warto też byłoby dodać, że używano także armat o pośrednim wagomiarze.

Na trzech stronach autor umieścił ilustracje przedstawiające austriackich piechurów. Jest nawet oryginalny podpis: "Das kais. Oesterreichische Fussvolk aus dem 17. Jahrhundert". Z przypisów wynika, że ilustracje pochodzą w książki "Die kaiserl. Königl. Österreichische Armee seit Errichtung der stehenden Kriegsheere bis auf die neueste Zeit" autorstwa Franza Müllera. Nie wiem na jakiej podstawie Müller wytworzył swoje ryciny, ale wiem, że żołnierze pokazani zostali w mundurach z roku 1740, czyli o pięćdziesiąt lat późniejszych. Oczywiście winę za ten błąd ponosi Müller, ale wydaje mi się też, że jak ktoś pisze o jakiejś bitwie, to powinien orientować się, jak wyglądali żołnierze, którzy w niej walczyli. Bo to trochę tak, jakbym wydał książkę o bitwie pod Raszynem i zilustrował ją wizerunkami żołnierzy austriackich w mundurach z okresu wiosny ludów. Rozpiętość czasowa jest podobna. 

mundury ok. 1700 mundury ok. 1763 rys. z Müllera

Kilka uwag dotyczących tłumaczeń: Feldzeugmeister przetłumaczony został jako "Generał artylerii". Nie lubię takich tłumaczeń "na siłę", ale nie moja sprawa - autor napisał jak chciał. Ze swojej strony mogę tylko wyjaśnić, że ten tytuł jest nieco szerszy - FZM dowodził nie tylko artylerią, ale wszystkimi rodzajami broni, a jego odpowiednikiem w konnicy jest General der Kavallerie. Dla dociekliwych - stopień General der Infanterie pojawił się dopiero pod koniec XIX wieku. 
Niestety, nie mogę tak obojętnie przejść obok tłumaczenia tytułu Generalluetnant, jako "Generał-lejtnant". Mogłoby to sugerować rangę generalską, wyższą niż generał major i niższą od feldmarszałka (generałem lejtnantem był saski dowódca naczelny spod Wschowy - Schulenburg). Ale nie w tej armii. Generalluetnant był bowiem najwyższą rangą wśród cesarskich dowódców. Był to zastępca i reprezentant samego cesarza w armii. Istniało tylko jedno takie stanowisko - w czasie bitwy pod Zentą tytuł ten nosił Ludwik Badeński, a po jego śmierci - książę Eugeniusz Sabaudzki. Tekst aż prosi się o przypis wyjaśniający w czym rzecz.

Ordre de Bataille wzięte zostało z "Feldzüge...". Można w nim znaleźć następujący kwiatek: 
     Truchsess (młody Hannover) - sześć skwadronów kirasjerów

Po przeczytaniu tego opadły mi ręce. Jaki „młody Hanower”? Czy autor przeczytał to co napisał ? Kto był tym młodym Hanowerem? Truchsess? A jak się zestarzał to co, pułk zmienił nazwę ? I o co w ogóle chodzi ?
Zajrzałem do "Feldzüge..." i poniżej podaję rozwiązanie tej szarady: 

Chodzi o pułk kirasjerów, sklasyfikowany przez Tessina pod numerem 1663/1, którego szefem do 1697 roku był Veit Heinrich Truchsess von Wetzhausen (rozmyślnie nie tłumaczę imion ani tytułów). Po jego rezygnacji z tej funkcji, regiment przejął Christian, Prinz von Braunschweig-Lüneburg und Hannover, tak więc jednostka przyjęła nazwę od jego rodu. Ponieważ w armii cesarskiej był już jeden pułk kirasjerów o tej nazwie (Tessin 1672/2) którego dowódcą był Maximilian Wilhelm Prinz von Braunschweig-Lünenburg und Hannover, więc dla rozróżnienia ten stary nazywany był Alt-Hannover, a nowy: Jung-Hannover. Ale tej nazwy nie można tłumaczyć, a już na pewno nie można tego przetłumaczyć w taki sposób i bez przypisu !

A dla zainteresowanych - kto to był wspominany powyżej Tessin ? Otóż w XVII i XVIII stuleciu jednostki nie miały numerów, lecz przyjmowały nazwy od nazwisk swoich szefów. Ponieważ szefowie zmieniali się dość często, a ponadto wielu z nich należało do tych samych, szeroko rozgałęzionych rodów arystokratycznych, rezultatem był niezły misz-masz w nazewnictwie. Z tego powodu niemiecki historyk, Georg Tessin dokonał przeglądu archiwów i ponumerował wszystkie regimenty według roku w którym powstały, a całą listę opublikował w dziele: Die Regimenter der europäischen Staaten im Ancien Régime des XVI.-XVIII. Jahrhunderts. Odtąd zamiast zastanawiać się czy walczący pod Zentą pułk piechoty Starhemberg,  to jest ten sam regiment Starhemberg, który spotykamy trzynaście lat później pod Villaviciosa, sprawdzamy, że chodzi o pułk "Tessin 1661/2" i już wiadomo że to dwie inne jednostki (bo ten drugi to 1642/9).

Nowości Pendrakena - marzec 2013

 W marcowej ofercie Pendrakena następujące nowości:

- sztandary do wojny austriacko-pruskiej 1866 roku !

- zupełnie nowe figurki do angielskiej wojny domowej

- uzupełnienia do hiszpańskiej wojny domowej i Falklandów

Wszystkie nowości wymienione są tu:

http://www.pendrakenforum.co.uk/index.php/topic,7073.msg71833.html#msg71833